Trần bì là gì? Tác dụng, cách làm trần bì? mua ở đâu tốt nhất?

Trần bì là vị thuốc có tính ôn, vị cay, hơi đắng, có tác dụng tiêu đờm, bổ phế, kiện tỳ vị. Thực chất, nó chính là vỏ quýt, một bài thuốc quý mà nhà nào cũng bỏ đi vì không biết đến.

Vậy công dụng và cách dùng trần bì ra sao? Mua ở đâu tốt nhất? Hãy cùng Kivi đi tìm câu trả lời qua bài viết dưới đây nhé.

Trần bì là gì?

Trần bì hay còn được gọi với cái tên rất quen thuộc là vỏ quýt, còn gọi là quảng trần bì, tân hội bì, có tên khoa học là Citrus deliciusae Tenore, lấy từ loại quýt hương cần, thuộc họ nhà cam. Đây là vị thuốc sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền Châu Á nói chung và y học cổ truyền Trung Quốc nói riêng. Việt Nam cũng sử dụng thảo dược nhờ các thầy thuốc người Hoa để lại.

Hoa của cây thường mọc thành chùm và có và có màu hồng hoặc màu trắng. Quả của cây lúc mới ra có màu xanh, khi quả chín có màu cam sẫm,mùi rất thơm và có vị chua và ngọt.

Loại quả này được trồng rất phổ biến tại Việt Nam như: Bắc Giang, Lai Châu, Hưng Yên, Cao Phong Hòa Bình và một số tỉnh khác ở miền Bắc.

Xem thêm: Lá nguyệt quế – Lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe không nên xem thường.

Thành phần hóa học của vị thuốc trần bì

Trần bì thường chứa rất nhiều tinh dầu chiếm khoảng 3.8% và một số thành phần hoạt chất như dexyl citral, limonene, metylantranilat và aldehyde nonylic. Các hoạt chất trên không chỉ giúp cho quả có mùi thơm mà nó còn có tác dụng ngăn ngừa và điều trị bệnh rất tốt.

Tác dụng của trần bì là gì?

Các nhà khoa học và giới chuyên môn đã nghiên cứu và chỉ ra dược liệu trần bì có tác dụng sau:

• Chữa đầy hơi, khó tiêu, táo bón rất hiệu quả.
• Chống viêm, diệt khuẩn, điều trị cảm cúm, cảm lanh và ho khan.
• Ổn định huyết và giảm cholesterol.
• Chữa mất ngủ, rối loạn tim mạc.
• Trị ho có đờm, viêm phế quản hiệu quả và nhanh chóng.

Cụ thể những nghiên cứu khoa học và ứng dụng của nó trong y học cổ truyền như sau:

Trần bì tốt cho tiêu hóa và hô hấp

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, trần bì có tác dụng ức chế co thắt cơ trơn đường ruột và thúc đẩy nhu động đường tiêu hoá. Nhờ vào hoạt chất Synephrine giúp thúc đẩy chuyển động đường tiêu hoá bằng cơ chế tăng nồng độ motilin và acetylcholine, giảm nồng độ peptide và SP trong đường ruột. Ngoài ra, hoạt chất ethyl acetate chứa chất chống oxy hóa cũng có tác dụng thúc đẩy đường tiêu hoá.

Một nghiên cứu vào năm 2020 của các nhà khoa học Trung Quốc đã chứng minh sự kết giữa trần bì và mộc hương có khả năng điều trị táo bón.

Một nghiên cứu vào năm 2003 của Việt Nam – “Nghiên cứu bài thuốc nhị trần thang gia chữa bệnh hen suyễn” được đăng lên Tạp chí khoa học cũng cho thấy trần bì có tác dụng điều trị hen suyễn, ho có đờm khi được kết hợp với các dược liệu khác.

Bị ho lao, viêm phổi? Tìm ngay: Cây thuốc dòi – Khắc tinh số 1 của lao phổi.

Điều trị bệnh lý về tim mạch

Nghiên cứu gần đây từ Đại học Y Nam Kinh Trung Quốc vào năm 2020 đã công bố tác dụng của trần bì hỗ trợ chữa trị bệnh cơ tim phì đại. Nghiên cứu đã thực hiện trên cơ thể chuột cho thấy ức chế sự phì dịch đại lý của tim, làm giảm quá trình xơ hoá cơ tim, giảm rối loạn chức năng tim do thuốc isoproterenol,…

Một nghiên cứu khác từ Đại học Y khoa Bắc Kinh cho thấy, tác dụng của trần bì có khả năng ngăn ngừa bệnh phì đại tim do thuốc kháng Angiotensin gây ra. Kết quả là vị thuốc giảm phát triển phì đại, giảm xơ hoá tim và cải thiện chức năng tim.

Trần bì với các bệnh rối loạn chuyển hóa và béo phì

Trần bì có tác dụng ức chế lipase tuyến tụy nhờ vào hoạt chất phytochemical tự nhiên giúp giảm rối loạn chuyển hoá và điều trị béo phì hiệu quả.

Một nghiên cứu về tác dụng giảm béo của trần bì tại Đại học Dược Trung Quốc vào năm 2018 được đăng trên tạp chí Phytomedicine. Trong nghiên cứu này, các nhà khoa học đã chỉ ra flavonoid tương tác với các hoạt động chống lipase và polymethoxy flavone của vị thuốc. Nó có tác dụng hạ lipid máu điều trị bệnh béo phì.

Bạn muốn giảm cân? Tìm ngay: Đậu đen xanh lòng – Thần dược giảm cân tuyệt vời.

Tác dụng của trần bì giúp kháng khuẩn, chống viêm

Giống như tinh dầu sả, trần bì được phát hiện có khả năng kháng khuẩn, chống viêm hiệu quả. Sáu chủng vi khuẩn, bao gồm: Escherichia coli, Enterobacter cloacae, Staphylococcus aureus, Enterococcus faecalis, Staphylococcus epidermidis và Salmonella Typhi. Vị thuốc đã được sử dụng trong thực nghiệm của Đại học y cổ truyền Quảng Châu vào năm 2007.

Ngoài ra, Hesperidin có trong trần bì có tác dụng kháng khuẩn và phổ kháng khuẩn cao, điều này được thể hiện trong nhiều thực nghiệm. Trong lúc giao mùa, hoặc trong mùa dịch bệnh, để tránh những vi khuẩn xâm nhập, bạn có thể nhai 1 vài miếng trần bì, hoặc pha trà ấm để uống, nuốt từ từ vào cổ họng giúp phòng tránh bệnh cúm rất tốt.

Tác dụng trần bì phòng ngừa và điều trị viêm tuyến vú

Trong cuốn sách Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam của giáo sư Đỗ Tất Lợi, ông đã ghi nhận: “Các bác sĩ ở một bệnh viện Trung Quốc đã cho những bệnh nhân của mình sử dụng một bài thuốc trị viêm tuyến vú bằng trần bì và thật đáng ngạc nhiên bài thuốc đó đã trị viêm tuyến vú cho 95% bệnh nhân đã sử dụng.”.

Qua lời trích đẫn của giáo sư Đỗ Tất Lợi ta có thể thấy một tương lai tươi sáng cho các bệnh nhân mắc viêm tuyến vú – Căn bệnh có tỷ lệ mắc ngày càng lớn ở nhiều nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam.

Mẹ sau sinh bị tắc sữa? Xem ngay: Tác dụng của chè vằng với phụ nữ sau sinh.

Bài thuốc, món ăn từ trần bì

Bạn nghĩ vỏ quýt không thể nấu cháo hoặc hầm canh, súp? Ngoài tác dụng làm thuốc, ta có thể sử dụng trần bì làm một số món ăn bổ dưỡng sau đây:

Bài thuốc trần bì trị ho có đờm

Để làm bài thuốc trị ho do viêm phế quản ta cần: 5g trần bì, mật ong, bột gừng hoặc một số lát gừng, mang tất cả các vị thuốc trên cho vào ấm sắc và sắc chung với 2 chén nước. Sắc đến khi có mùi hương thơm tỏa ra thì dừng.

Dùng hằng ngày và uống lúc nước sắc còn nóng. Hoặc ta có thể dùng một trần bì, pha một ít nước sôi và đường cát, dùng mỗi buổi tối và trước khi đi ngủ để đạt hiệu quả cao nhất.

Xem thêm: Cây bọ mắm – Giải pháp trị ho lâu năm, lao phổi

Trần bì nấu cháo trị trầm uất

Dúng như tên gọi của nó, để nấu loại cháo này ta dùng: 10 g phục linh, đại táo (táo đen) 9 quả, gạo tẻ 90g và 1 nguyên liệu không thể thiếu đó là trần bì 9g. Cho trần bì và phục linh vào một túi vải mỏng và cho vào nồi nấu với gạo tẻ và đại táo. Khi cháo chín nhừ ta bỏ túi vật liệu. Ngày chia thành 2 lần dùng.

Tìm hiểu: Trà hoa cúc – Thức uống thư giãn, cực tốt cho sức khỏe.

Phòng ngừa và điều trị viêm tuyến vú

Để làm bài thuốc đo giáo sư Đỗ Tất Lợi ghi chép ta cần: 25g trần bì, 5g cam thảo Bắc, mang hai vị thuốc trên sắc với nước. Dùng hằng ngày và liên tục trong nửa tháng bạn sẽ thấy hiệu quả rõ rệt.

Trần bì hầm với gà trị lao xương và lao khớp

Để làm món này ta cần chuẩn bị: 1 con gà, 9g trần bì và 5g nhục quế. Sau khi rửa sạch gà chúng ta thái thành miếng nhỏ, tán thành bột hoặc đâp vụn nhục quế ra và cho tất cả vào nồi nấu với nước, cho muối vào. Dùng liên tục trong 5 ngày bạn sẽ thấy hiệu quả rõ rệt.

Xem thêm: Công dụng của tâm sen (tim sen) đối với sức khỏe con người

Trị gan nhiễm mỡ

Để trị gan nhiễm mỡ ta dùng hoa trà và trần bì mỗi vị 5g và bạch linh 5g. Mang tất cả các vị thuốc đi thái nhỏ và sắc với nước khoảng 15 phút. Dùng trong ngày và liên tục để mang lại hiệu quả cao.

Trị ho có đờm

Để làm phương thuốc trị ho do viêm phế quản ta cần: 5g trần bì, mật ong, bột gừng hoặc một số lát gừng, mang tất cả các vị thuốc trên cho vào ấm sắc và sắc chung với 2 chén nước. Sắc đến khi có mùi hương thơm tỏa ra thì dừng.

Dùng hằng ngày và uống lúc nước sắc còn nóng. Hoặc ta có thể dùng một trần bì, pha một ít nước sôi và đường cát, dùng mỗi buổi tối và trước khi đi ngủ để đạt hiệu quả cao nhất.

Xem thêm: Hoa đậu biếc – Loài hoa đẹp với nhiều tác dụng bất ngờ.

Trị viêm phế quản

Dùng trần bì 7g, bán hạ 10g, 5g cam thảo và 10g phục linh, mang tất cả các vị thuốc trên rửa sạch và cho vào ấm sắc với 2 chén nước.Sắc cạn đến khi còn nửa ấm thì dừng, dùng hằng ngày và dùng khi nước sắc còn nóng.

Đầy bụng, ăn không tiêu

Để làm bài thuốc trị đầy bụng và khó tiêu ta cần chuẩn bị các vị thuốc sau: 5g trần bì và vài lát gừng tươi hoặc phơi khô.

Mang tất cả vị thuốc trên pha với một lượng nước sôi vừa đủ và dùng. Mỗi lúc bạn cảm thấy đầy bụng và khó tiêu thì nên sử dụng bài thuốc này.

Bị táo bón? Tìm ngay: Mủ gòn – Tác dụng nhuận tràng, chữa táo bón tuyệt vời.

Cách làm trần bì (mứt trần bì)

Vỏ quýt đem rửa sạch để giảm đi độ the một chút, bỏ bớt tinh dầu. Đợi vỏ quýt ráo nước rồi thái thành sợi to bản chừng 2cm – 3cm.

Nấu nồi nước, cho vỏ quýt vào, đun sôi khoảng 10 phút. Sau đó, vớt ra rửa lại với nước sạch để không còn chất đắng nữa, để ráo.

Cho tiếp vỏ quýt vào nồi, thêm đường với một ít nước lọc rồi đặt lên bếp và đun sôi cho đường tan chảy hết thì hạ nhỏ lửa lại. Khi thấy vỏ quýt chuyển màu trong, nước đường sệt lại giống siro thì tắt bếp.

Lấy trần bì ra, xếp lên để cho khô và nguội. Cuối cùng, bạn đổ đường bột vào tô lớn, đổ trần bì đã nguội vào, trộn đều lên cho đường bám đều vào vỏ là hoàn tất. Bạn có thể cho mứt vào hũ thủy tinh, đậy nắp kín để bảo quản và dùng dần. Ăn mứt trần bì giúp tiêu đờm, thanh phế quản, giúp chữa hôi miệng rất tốt.

Xem thêm: Nụ hoa tam thất – Điều trị mất ngủ, hỗ trợ giảm cân hiệu quả 

Một số lưu ý khi sử dụng dược liệu trần bì

Sau đây là một số lưu ý khi sử dụng vị thuốc trần bì nà bạn nên ghi nhớ:

• Không nên lạm dụng và sử dụng quá liều lượng.
• Người bị ho khan, ho không có đờm hoặc bị thổ huyết thì không được sử dụng trần bì phơi khô.
• Trong quá trình điều trị bằng trần bì nếu có triệu chứng bất thường nên ngưng và đến cơ sở y tế gần nhất để khám.
• Không nên sử dụng dược liệu lâu ngày vì sẽ gây tác dụng phụ.
• Đối với một số bài thuốc có kết hợp cam thảo không nên sử dụng lâu dài vì sẽ hình thành độc tố ở đường miệng.

Xem thêm: Nghệ đen – Tác dụng diệu kỳ trong điều trị ung thư.

Trần bì mua ở đâu?

Để mua trần bì chất lượng tốt nhất bạn nên mua tại nhà thuốc y học cổ truyền An Quốc Thái. Đây là địa chỉ bán trần bì uy tín và lâu năm trên cả nước.

Sản phẩm trần bì do An Quốc Thái cung cấp có nguồn gốc 100% từ vỏ quýt tự nhiên, sử dụng phương pháp phơi khô truyền thống, đóng gói kỹ lưỡng, hợp vệ sinh, cam kết nói “không” với chất hóa học, chất tạo màu,…

Nếu muốn mua trần bì tại An Quốc Thái, vui lòng liên hệ hoặc đến trực tiếp tại:

Nhà thuốc y học cổ truyền An Quốc Thái

• Địa chỉ: 62/1/28 Trương Công Định, phường 14, quận Tân Bình, TPHCM.
• Liên hệ: 0926.456.456
• Giá bán: 200.000 đồng/kg.

Hiện nay trần bì được bán với giá dao động từ: 200.000 VNĐ/KG – 250.000 VNĐ/KG tùy theo địa chỉ bán. Để tránh trường hợp mua trần bì đội giá, chúng tôi khuyên bạn nên đến nhà thuốc An Quốc Thái để mua đúng trần bì chất lượng với giá cả hợp lý.

Tại An Quốc Thái, giá bán trần bì chỉ: 200.000VNĐ/KG.

Bạn vừa xem xong bài viết: “Trần bì là gì? Tác dụng, cách làm trần bì? mua ở đâu tốt nhất?”. Giờ thì bạn đã hiểu hơn tác dụng, cũng như cách dùng trần bì để chữa bệnh, cải thiện sức khỏe. Nếu thấy bài viết bổ ích, hãy chia sẻ rộng rãi đến mọi người nhé!

Cảm ơn độc giả đã theo dõi bài viết này!